Ý kiến của Frida Ghitis - CNN (Mai Như Bùi dịch)
Cuộc sống trong một đại dịch luôn đầy những tình huống khó xử về luân lý và đạo đức cho tất cả mọi người. Chúng ta phải cân nhắc cái giá mà chúng ta và những người chung quanh phải trả, về những quyết định hầu như chúng ta không cần suy nghĩ tới lui trong cuộc sống trước khi có đại dịch. Nhưng một số người phải vật lộn với lương tâm của họ về bối cảnh toàn cầu, mà các nhà khoa học hàng đầu của chính phủ phải trực diện gần đây.
Đứng trên bục diễn giả tại White House bên cạnh ông xếp của họ là Tổng thống Donald Trump, những nhân vật khá quen thuộc - bao gồm Bác sĩ Deborah Birx, Bác sĩ Anthony Fauci và một số người khác - phải đối mặt với những tình huống khó xử về đạo đức, có thể khiến các nhà đạo đức y học, triết gia và nhà thần học sẽ tranh luận trong nhiều năm về sau
Các nhà khoa học và là nhân viên của chính quyền phải quyết định làm thế nào để bảo vệ sự chính trực của mình trong khi làm việc cho một tổng thống chuyên nói dối; Họ phải giữ tư cách của mình trong khi làm việc cho một tổng thống chuyên đòi hỏi sự tán dương không có cơ sở; Và họ cũng phải giữ công việc của mình, mà để không trở thành kẻ đồng loã cho một tổng thống, mà lời khuyên ngu xuẩn của ông có thể dẫn đến thiệt mạng nhiều người.
Những nhà khoa học này nên làm gì khi Trump bảo dân Mỹ làm điều gì đó mà họ biết sẽ làm hại dân? Họ có nên sửa lưng ông ta ngay lập tức, trực diện với cơn thịnh nộ của ông ta và có thể đưa đến sự nghiệp của họ bị chấm dứt? Hoặc họ nên giữ im lặng và hy vọng họ có thể tìm một cơ hội khác để sửa lưng ông ta, có thể họ tính toán rằng việc ở lại làm việc cho Trump sẽ cho phép họ làm công việc khoa học của họ - có thể cứu được nhiều sinh mạng hơn bằng cách sàng lọc để cắt bỏ các lời phát biểu kỳ quái của tổng thống với dân chúng?
Hiện tại, bà Birx, điều phối viên về coronavirus của White House và ông Fauci, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm hàng đầu của quốc gia, đã chọn giải pháp thứ hai. Đặc biệt là Birx, đã hoàn toàn không chứng minh được rằng bà ta đã thành công, khi làm việc một cách hoà thuận với Trump
Fauci thì công khai hơn khi ông ta sửa sai tổng thống, thậm chí đôi khi chúng ta ước gì ông ta nên làm nó sớm hơn. "Tôi không thể nhảy ra giựt micro và đẩy ông ta xuống", Fauci giải thích trong một cuộc phỏng vấn với Tạp chí Khoa học. Hiện giờ ông Fauci cần vệ sĩ để bảo vệ ông ta khỏi một số người điên cuồng và mê Trump.
Birx đã đấu tranh rõ ràng với tất cả tình huống khó xử nhưng coi bộ không thể.
Chúng ta đã thấy tình trạng này trong và sau cuộc họp báo nổi tiếng hôm thứ Năm, khi bà ta ngồi dựa vào tường của phòng họp, nghe Trump đề nghị rằng chất khử trùng, "sẽ được tiêm vào", hoặc có thể dùng tia cực tím rọi vào bên trong cơ thể bệnh nhân, có thể chữa khỏi Covid-19. Theo dõi kỹ về phản ứng của bà ta, bà đã chuyển thế ngồi; Siết chặt cơ mặt và nhìn chằm chằm xuống sàn nhà đã được cả thế giới thấy.
Bây giờ có tin đồn là bà ta có thể thay thế Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Alex Azar, Birx đã trở thành một người có thể thì thầm rỉ tai cho Trump. Nhưng phải trả với giá nào đây?
Là một nhà khoa học được kính trọng, bà còn là một nhà ngoại giao, với tài ngoại giao thường đòi hỏi sự ca tụng mà không biết mắc cở. Vào Chủ nhật, trên truyền hình, Birx đã bào chữa cho những lời tuyên bố vô trách nhiệm của Trump, rằng tiêu thụ chất khử trùng có thể tiêu diệt được virus. Những lời của Trump đã dấy lên những cảnh báo khẩn cấp từ các nhà sản xuất Lysol và Clorox, là không được uống hoặc tiêm vào người các sản phẩm của họ, nó cũng là chuyện khôi hài cho toàn thế giới phải bật cười và chế riễu, một điều đáng xấu hổ cho Hoa Kỳ.
Quan trọng hơn, nó đã khiến nhiều người đã nghe lời tổng thống. Làm sao biết được có bao nhiêu người thân của bệnh nhân đang tuyệt vọng và nghĩ rằng có lẽ Trump đã tìm thấy cách chữa kỳ diệu cho thân nhân của mình. Thống đốc Maryland, ông Lary Hogan cho biết cả trăm người trong tiểu bang của ông đã gọi để hỏi về việc tiêm hoặc uống thuốc khử trùng.
Trước sự ồn ào này, Trump tuyên bố lếu láo rằng ông chỉ có ý mỉa mai khi đề cập đến vấn đề này. Phát ngôn viên báo chí phủ Tổng thống mới của Trump, Kayleigh McEnany, đổ lỗi cho giới truyền thông đã đưa tin sai lệch từ Tổng thống.
Birx đưa ra lời biện hộ lần thứ ba, nói với Jake Tapper của CNN rằng lúc đó Trump đang có "cuộc đối thoại" về chủ đề này, như thể đó là một cuộc thảo luận hoàn toàn bình thường, bà ta thêm rằng Trump đã "hiểu" khi bà ta nói với ông rằng đó không phải là cách chữa trị. Thiệt ra, có sự nghi ngờ có hay không Trump đã hiểu vấn đề này, bởi vì ông ta cứ tiếp tục nói, "Tôi nghĩ rằng đó là một điều nên nghiên cứu. Ok, mọi người biết ý tôi rồi đấy.”
Birx đã thành công trong chiến dịch chống lại HIV-AIDS trên thế giới do Hoa Kỳ lãnh đạo. Đưa bà lên vị trí quan trọng trong đại dịch này là một quyết định đúng nhất của chính quyền. Nhưng những nỗ lực của bà để làm hài lòng Trump đã làm cho nhân phẩm và uy tín của bà bị hạ thấp.
Thật mắc cở khi xem các clip về cuộc phỏng vấn rất vớ vẩn của bà với Mạng lưới phát thanh Christian vào tháng trước, là sau khi tổng thống đã dành nhiều tuần lễ để đánh giá nhẹ đại dịch và phớt lờ cảnh báo của các chuyên gia. Birx đã hân hoan ca ngợi rằng Trump đã "rất lưu tâm đến các tài liệu khoa học", bà ca ngợi Trump thêm, "ông có khả năng phân tích và tổng hợp các dữ liệu."
Đến lúc đó, Trump đã tíu tít chứng minh điều ngược lại, thúc đẩy việc sử dụng hydroxychloroquine là "rất, rất có triển vọng", ngay cả khi Fauci đã cố gắng cảnh cáo không nên dùng loại thuốc này. Nghiên cứu tới giờ phút này cho thấy rằng theo toa thuốc của Trump, như hàng chục ngàn người đã làm, có thể dẫn đến các vấn đề về tim mà có thể gây tử vong.
Birx biết chắc rằng những gì bà ta nói với Mạng lưới phát thanh Christian là sai. Có lẽ bà ta đã tính toán, rằng đây là cái giá mà bà phải trả để có được sự tin tưởng của một tổng thống mà không có gì đáng giá hơn là lời khen ngợi lố lăng. Có lẽ Birx đã quyết định rằng bà ta sẽ đầu hàng một chút tính trung trực của mình để bảo đảm cho một vị trí cho phép bà điều khiển cuộc chiến đấu chống coronavirus của đất nước và cuối cùng cứu mạng nhiều người.
Nếu vậy thì bà ta đã bán một nửa linh hồn cho ác quỷ để làm chuyện như vậy. Sự trao đổi này có hợp lý về mặt luân lý không? Còn về mặt đạo đức thì sao? Đó là những câu hỏi không có câu trả lời.
Birx có thói quen gật đầu, có lẽ tán thành, khi tổng thống phát biểu. Một số người đã nói với tôi rằng họ thấy chuyện này không thể bào chữa được. Họ tự hỏi có hay không Birx là một Trumpist, một tín đồ thực sự của Trump. Không ai trong chúng ta biết những gì trong trái tim của bà, ngoài những chuyện bà đã làm đã nói cho chúng ta biết. Bà ta có một thành tích nổi bật và vẻ vang về quá trình chống bệnh dịch trên khắp thế giới. Bất cứ điều gì bà ta làm bây giờ, chúng ta nên tôn trọng rằng, bà đã tuân theo tiếng gọi của lòng mình trong suốt cuộc đời chuyên nghiệp.
Thử thách mới nhất của bà là một thử thách lớn, không chỉ vì coronavirus là một kẻ thù khó trị, mà bởi vì chiến đấu với nó trong bóng râm của một ông xếp tự phụ, hung ác tạo ra những tình huống khó xử về mặt đạo đức .
Nếu bà được làm bộ trưởng Y Tế , hy vọng bà ta sẽ can đảm hơn và nhanh chóng điểm mặt tổng thống khi cần thiết. Bà đã nợ chuyện này với dân chúng Hoa kỳ.
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét