Tiềm năng khủng khiếp của Mạng 5G

Một kỹ sư của Huawei kiểm tra hệ thống cáp trong các thử nghiệm thiết bị 5G ở London vào tháng 3. Các chuyên gia an ninh mạng đã cáo buộc Huawei là một ống dẫn thông tin cho tình báo Trung Quốc. Ảnh của Simon Dawson / Bloomberg / Getty

By Sue Halpern - April 26, 2019 (From The New Yorker)

Tương lai của công nghệ không dây hứa hẹn sự kết nối tổng thể. Nhưng nó cũng đặc biệt dễ bị tổn thương bởi tấn công mạng và theo dõi.

Vào tháng 1 năm 2018, Robert Spalding, giám đốc cấp cao về hoạch định chiến lược tại Hội đồng An ninh Quốc gia, đang ở trong văn phòng của ông tại Tòa nhà của Văn phòng Điều hành Eisenhower, bên kia con phố là Nhà Trắng, khi ông nhìn thấy một tin cảnh báo trên trang mạng Axios. "Tin sốt dẻo", dòng tiêu đề nói, "Đội ngũ Trump đang Xem xét Quốc hữu hóa Mạng 5G."

Vào thời điểm đó, Spalding, một thiếu tướng Không quân (Air Force), từng làm tùy viên quốc phòng ở Bắc Kinh, đã phục vụ trong quân đội gần ba thập kỷ. Tại NSC, ông đang nghiên cứu các cách để đảm bảo rằng, thế hệ kết nối Internet tiếp theo, thường được gọi là 5G, được an toàn trước các cuộc tấn công mạng. "Tôi không nhìn vấn đề từ góc độ chính sách," ông nói. "Đây là về vật lý, về những gì có thể." Sự bất ngờ của Spalding là câu chuyện trên Axios dựa trên một bản thảo bị rò rỉ sớm của một báo cáo, mà ông ta đã soạn thảo cho phần việc của một năm.

Có hai từ giải thích cho sự khác biệt giữa các mạng không dây hiện tại và 5G: tốc độ và độ trễ. 5G, nếu bạn tin vào sự quảng bá rộng rãi - được kỳ vọng sẽ nhanh hơn gấp trăm lần. (Một bộ phim dài 2 giờ có thể được tải xuống trong vòng chưa đầy 4 giây.) Tốc độ đó sẽ giảm, và có thể loại bỏ, sự chậm trễ - độ trễ - giữa việc chỉ thị một máy tính thực hiện lệnh và sự thực thi của nó.

Điều này, một lần nữa, nếu bạn tin vào sự cường điệu, sẽ dẫn đến một Internet of Things hoàn toàn mới, nơi mọi thứ từ lò nướng bánh, đến vòng cổ chó, đến máy bơm chạy thận, đến giày chạy bộ, sẽ được kết nối. Phẫu thuật robot từ xa sẽ là công việc thông thường, quân đội sẽ phát triển vũ khí siêu âm, và các xe tự lái sẽ vận hành an toàn dọc theo các xa lộ thông minh.

Các tuyên bố là ngông cuồng, và tiền đặt cược vào cuộc đua là cao. Một dự án ước tính rằng 5G sẽ bơm $12.000 tỷ (mười hai nghìn tỷ đô la) vào nền kinh tế toàn cầu vào năm 2035. và thêm 22 triệu (hai mươi hai triệu) việc làm mới chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Chúng ta được cho biết rằng, thế giới 5G sẽ mở ra một cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Một thế giới được kết nối hoàn toàn, đặc biệt cũng sẽ dễ bị tấn công mạng. Ngay cả trước khi đưa ra 5G, tin tặc đã chọc thủng trung tâm điều khiển của hệ thống đập nước thành phố, làm dừng một chiếc xe có kết nối Internet khi nó chạy vào xa lộ liên bang, và phá hoại các thiết bị gia dụng.

Tấn công tống tiền, phần mềm độc hại, ăn trộm tiền điện tử, thông tin cá nhân, và đánh cắp dữ liệu đã trở nên phổ biến đến mức nhiều người Mỹ sợ bị vi phạm trên mạng hơn là trở thành nạn nhân của tội bạo hành. Càng nhiều thiết bị thêm vào không gian trực tuyến định sẵn, sẽ tạo ra nhiều cơ hội hơn cho sự đổ vỡ. "5G không chỉ dành cho tủ lạnh," Spalding nói. "Nó là công cụ của một trang trại, nó là máy bay, nó có tất cả những thứ khác nhau thực sự có thể giết người, hoặc cho phép ai đó tiếp cận mạng và chỉ đạo những thứ đó làm theo ý họ. Đó là một mối đe dọa hoàn toàn khác mà chúng ta chưa từng trải qua trước đây."

Giải pháp của Spalding, ông nói với tôi, là xây dựng mạng 5G từ đầu, có kết hợp hệ thống phòng thủ không gian mạng vào thiết kế của nó. Bởi vì đây là một công việc lớn, nên trước tiên ông đề xuất, ưu tiên sẽ là cho chính quyền liên bang trả tiền, và về cơ bản, cho các công ty viễn thông thuê lại.

Nhưng ông đã loại bỏ ý tưởng đó. Sau đó, ông đề xuất qua một bản thảo rằng, các công ty viễn thông lớn như Verizon, AT&T, Sprint và T-Mobile, thành lập một công ty riêng để cùng nhau xây dựng và chia sẻ hệ thống mạng này. "Đây là một mạng lưới rộng khắp quốc gia," Spalding nói với tôi, không phải là một mạng lưới bị quốc hữu hoá. "Họ có thể xây dựng hệ thống mạng này và sau đó bán băng thông cho khách hàng bán lẻ. Đó là một ý tưởng sao cho chính phủ sẽ không bao giờ sở hữu hệ thống mạng này. Nhưng, nó luôn luôn có câu hỏi, làm thế nào để chúng ta có được ngành công nghiệp thực sự an toàn cho hệ thống này?"

Ngay cả trước khi Spalding bắt đầu thảo ra báo cáo của ông, các công ty viễn thông đã triển khai những gì họ gọi là dịch vụ 5G mới trong các thị trường thử nghiệm trên toàn quốc. Năm 2017, Verizon tuyên bố giới thiệu 5G tại 11 thành phố, bao gồm Dallas, Ann Arbor, Miami và Denver. AT&T đang thử nghiệm dịch vụ này trong khoảng 10 thành phố. T-Mobile đang tập trung vào Spokane.

Phần lớn, các công ty này xây dựng các dịch vụ mới của họ trên cơ sở hạ tầng hiện có, và kế thừa các lỗ hổng đang có. Như Thomas Hazlett, giáo sư tại Đại học Clemson đã nói với tôi, "Đây chỉ là phần chuyển tiếp. Bạn có nhiều thử nghiệm khác nhau, bạn thực hiện thử trong thị trường và các phát triển khác xảy ra, đặt lộ trình đến một thứ gì đó sẽ thực sự phân biệt được với các hệ thống cũ."

Trong khi đó, các công ty này lại đang dùng mánh khoé để giành ưu thế. Một vụ kiện do Sprint và T-Mobile đưa ra, đã được giải quyết vào thứ Hai, tuyên bố rằng dịch vụ 5GE của AT&T, chữ E là viết tắt của quá trình phát triển (evolution), chỉ là 4G dưới một tên khác. Theo Spalding, khi các hãng cung cấp nghe rằng chính phủ đang xem xét việc quốc hữu hóa ngành công nghiệp của họ, họ đã nhanh chóng huy động để chống lại điều đó.

"Như tôi đã nói với mọi người, họ nói rằng, họ chưa bao giờ thấy sự hợp nhất ngành công nghiệp này nhanh như vậy," Spalding nói. "Họ có sự hỗ trợ như vậy trong chính phủ và Quốc hội, và bởi bộ máy quan liêu, và họ có một đội ngũ vận động hành lang khổng lồ, đó là tất cả và nhanh chóng."

Câu chuyện trên Axios xuất hiện vào Chủ nhật. Ngày hôm sau, Ajit Pai, Chủ tịch Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC), đã từ chối bất kỳ ý tưởng nào liên bang hóa Internet, nói rằng, "thị trường chứ không phải chính phủ, là nơi tốt nhất để thúc đẩy đổi mới và đầu tư." Đến thứ Tư, Spalding đã nghỉ việc. "Không có 'Hey, cảm ơn vì dịch vụ của bạn,' Spalding nói với tôi. "Mà chỉ là 'Cút đi. Đừng để cánh cửa đập vào mông bạn.'"

Huawei, một nhà sản xuất thiết bị điện tử và viễn thông tiêu dùng của Trung Quốc, hiện là công ty hàng đầu thế giới về công nghệ 5G. Được thành lập, vào những năm tám mươi, bởi Ren Zhengfei, một kỹ sư bắt đầu sự nghiệp trong Quân đội Giải phóng Nhân dân, Huawei đã bị các chuyên gia an ninh mạng và chính trị gia buộc tội, đặc biệt Donald Trump, là một ống dẫn thông tin cho tình báo Trung Quốc.

Trong một bài đăng trên tờ The Washington Post, các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Tom Cotton, ở Arkansas và John Cornyn, Texas, đã mô tả công ty này được tài trợ bởi chính phủ Trung Quốc, như con ngựa thành Troy có thể "mang lại sự kiểm soát hiệu quả cho Trung Quốc tại vị trí chỉ huy kỹ thuật số thuận lợi."

Họ kể câu chuyện về Liên minh châu Phi, mà đã cài đặt máy chủ Huawei trong trụ sở của nó, tại Addis Ababa, chỉ để phát hiện ra rằng, những máy chủ đó đã gửi dữ liệu nhạy cảm trở lại Trung Quốc mỗi tối.

Mặc dù Huawei mạnh mẽ phủ nhận nó là cánh tay của chính phủ Trung Quốc, các thượng nghị sĩ chỉ ra rằng, công ty phải tuân theo luật pháp Trung Quốc yêu cầu các công ty hợp tác với bộ máy tình báo quốc gia. Tờ The Times of London đưa tin rằng, CIA có bằng chứng cho thấy Huawei đã nhận tiền từ PLA, cũng như từ các chi nhánh của tình báo Trung Quốc. Úc, Nhật Bản và New Zealand đã tham gia với Hoa Kỳ trong việc cấm các phần cứng của Huawei khỏi hệ thống mạng của họ.