Nelson Mandela không phát biểu về giáo dục như mạng xã hội lan truyền!

Câu nói đúng của Nelson Mandela (1918 - 2013) - tổng thống Nam Phi từ năm 1994 đến 1999, và là tổng thống Nam Phi đầu tiên được bầu cử dân chủ theo phương thức phổ thông đầu phiếu.

Lê Minh - Researcher, Photographer

(Monday, 30/07/2018 13:22)

Không phải cứ có hình một vĩ nhân đi kèm một câu nói được mọi người chia sẻ trên mạng có nghĩa là người đó thực sự phát ngôn như vậy.

1.

Nhân tình hình gian lận thi cử năm nay mà mọi người chia sẻ rất nhiều câu nói, kèm ảnh, với trích dẫn là do Nelson Mandela phát biểu và được ghi trên cổng chính của Đại học Nam Phi:

"Để phá hủy bất kỳ quốc gia nào, không cần phải sử dụng đến bom nguyên tử hoặc tên lửa tầm xa. Chỉ cần hạ thấp chất lượng giáo dục và cho phép gian lận trong các kỳ thi của sinh viên.

- Bệnh nhân chết dưới bàn tay của các bác sĩ của nền giáo dục đấy.

- Các tòa nhà sụp đổ dưới bàn tay của các kỹ sư của nền giáo dục đấy.

- Tiền bị mất trong tay của các nhà kinh tế và kế toán của nền giáo dục đấy.

- Nhân loại chết dưới bàn tay của các học giả tôn giáo của nền giáo dục đấy.

- Công lý bị mất trong tay các thẩm phán của nền giáo dục đấy. Sự sụp đổ của giáo dục là sự sụp đổ của một quốc gia."

Nhưng thực tế là Nelson Mandela chưa bao giờ phát biểu như vậy.

Câu nói của ông được ghi trên cổng trường ĐH Nam Phi là "Education is the most powerful weapon that you can use to change the world" hay "Giáo dục là thứ vũ khí mạnh nhất mà bạn có thể dùng để thay đổi thế giới" (trong hình có ảnh chụp cổng trường ĐH Nam Phi với câu nói chính xác của Nelson Mandela).

 

Câu mà mọi người truyền nhau chỉ là của một giáo viên viết cho các sinh viên vào ngày lễ tốt nghiệp, không có một thông tin chính xác nào cho nguồn gốc câu chuyện này.

Mình đã truy ngược thời gian xuất hiện câu phát biểu được lan truyền và phát hiện ra kết quả chỉ có từ khoảng cuối năm 2015 (sau thời điểm Nelson Mandela mất hai năm).

Có phải mỉa mai không khi chúng ta phổ biến một nội dung không chính xác để nói về giáo dục?

2.

Bao nhiêu năm nay mọi người vẫn truyền miệng nhau rằng Thủ tướng Lý Quang Diệu đã từng nói "Hy vọng một lúc nào đó Singapore sẽ phát triển như Sài Gòn" để nhắc nhở nhau là Sài Gòn đã từng phát triển đến thế nào.

Sự thật thì Lý Quang Diệu có nói một câu na ná như thế "Nếu ai đó xem xét Sài Gòn và Singapore vào năm 1954 thì sẽ phải thừa nhận rằng Singapore mới là đồ bỏ đi, chứ không phải Sài Gòn", nhưng thực ra với ý chê bai Sài Gòn với đủ mọi điều kiện thuận lợi nhưng lại thua xa Singapore.

Toàn văn buổi phỏng vấn này được lưu lại trên trang thecrimson.com và bối cảnh của nó là vào năm 1967 khi GDP của Singapore đang gấp hơn 10 lần miền Nam Việt Nam.

Chỉ cần thay đổi một chút nội dung gốc và đặt nó ngoài hoàn cảnh ra đời thì câu nói đã đổi nghĩa 180 độ.