Cách đây chừng 60 năm nền điện ảnh thế giới bắt đầu thịnh hành thể loại phim "khoa học viễn tưởng". Trong đó, những phát minh, những công nghệ... chỉ là chuyện "không tưởng".
Khoảng ba chục năm sau, người ta bắt đầu không gọi thể loại phim này là "viễn tưởng" nữa mà gọi là "giả tưởng": Phát minh, công nghệ... gần với đời thực hơn nhiểu
Ba chục năm sau... tức là bây giờ, những phát minh, công nghệ lại tiến hành một cuộc cách mạng. Các nhà khoa học ngoài đời dường như đi nhanh hơn các nhà văn, biên kịch... giàu trí tưởng tượng nhất. Khoa học thật tiến nhanh hơn khoa học ảo.
Sắp tới ???
Bài viết sau của nhà khoa học Robert Goldman mô tả và dự đoán sự tiến triển như vũ bão của khoa học và loài người.
Chỉ có điều đáng buồn, theo Thomas Phan -người dịch- là "Việt Nam như người ngoài cuộc trước những biến chuyển này".
---
(Người dịch: Thomas Phan)
Năm 1988, Kodak có 160.000 nhân viên và nắm giữ 85% toàn bộ thị trường giấy tráng ảnh toàn cầu. Chỉ vài năm sau đó, mô hình kinh doanh của họ biến mất còn họ thì bị phá sản.
Kịch bản đó cũng sẽ diễn ra với nhiều ngành công nghiệp khác trong 10 năm tới – trong khi hầu hết mọi người còn chưa kịp thấy là nó đang xảy ra. Ở thời điểm năm 1988, liệu bạn có nghĩ là chỉ 3 năm nữa thôi mình sẽ chẳng bao giờ chụp hình bằng phim nữa?
Thật ra, máy ảnh kỹ thuật số đã được phát triển từ năm 1975. Phiên bản đầu tiên chỉ chụp được 10.000 điểm ảnh (tức là 1/100 của “1 chấm” tiêu chuẩn hiện nay - ND), nhưng định luật Moore đã ra đời sau đó ("Số lượng transistor trên mỗi đơn vị inch vuông sẽ tăng lên gấp đôi sau mỗi năm.” - ND). Đã có một thời gian dài người ta thất vọng về nó (máy ảnh KTS – ND), nhưng với sự phát triển theo cấp số nhân của công nghệ, nó dần được hoàn thiện và thậm chí trở thành thành dòng sản phẩm chủ đạo chỉ trong vài năm ngắn ngủi.
Điều tương tự cũng sẽ diễn ra với Trí thông minh nhân tạo (AI), sức khỏe, xe tự hành và xe điện, giáo dục, công nghệ in 3D, nông nghiệp và việc làm. Chào mừng bạn đến với Cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ 4. Hãy cùng chào đón Kỷ Nguyên Vũ Bão.
Các phần mềm sẽ đánh sập hầu hết những ngành nghề truyền thống trong 5-10 năm nữa. Uber chỉ là một phần mềm, nó thậm chí chẳng sở hữu một chiếc xe nào cả, nhưng hiện là hãng taxi lớn nhất thế giới. Airbnb là công ty kinh doanh khách sạn lớn nhất thế giới, bất kể là nó chẳng có một mẩu bất động sản nào trong tay.
Trí thông minh nhân tạo: Máy tính sẽ hiểu biết nhiều hơn về thế giới. Năm nay, máy tính đã đánh bại người chơi Cờ Vây giỏi nhất thế giới, sớm hơn 10 năm so với dự kiến.
Hiện nay, những luật sư trẻ ở Mỹ không tìm được việc làm. Vì đã có IBM Watson, với khả năng trợ giúp pháp lý (dù hiện chỉ ở mức cơ bản) chỉ sau vài giây, với độ chính xác đến 90%, so với mức 70% của con người. Vì vậy nếu bạn đang học luật, hãy dừng lại. Trong một tương lai gần, số lượng luật sư sẽ giảm đi 90%, và chỉ còn những chuyên gia là trụ nổi. Watson cũng giúp chẩn đoán ung thư chính xác gấp 4 lần so với y tá người thật.
Facebook thì có phần mềm nhận diện giúp nhận ra gương mặt tốt hơn con người. Và theo dự báo thì đến năm 2030, máy tính sẽ thông minh hơn con người.
Xe tự hành: Năm 2018, chiếc xe tự hành đầu tiên sẽ ra mắt công chúng. Khoảng 2020, toàn bộ ngành sản xuất ôtô truyền thống sẽ sụp đổ. Bạn sẽ không cần xe hơi nữa vì chỉ cần một cú chạm điện thoại, xe sẽ tự động có mặt và chở bạn tới điểm đến. Bạn không cần phải tìm chỗ đậu xe, bạn sẽ chỉ mất phí ứng với quãng đường mình đi và trong lúc di chuyển vẫn có thể làm việc như thường. Những đứa trẻ sau này sẽ chẳng cần đến bằng lái và chúng cũng sẽ chẳng có khái niệm "xe riêng". Hình thái đô thị sẽ thay đổi, vì lượng xe hơi sẽ giảm 90-95%. Những nơi trước kia là bãi đậu xe sẽ được chuyển công năng thành công viên. Mỗi năm có khoảng 1,2 triệu người tử vong vì tai nạn xe hơi trên toàn cầu. Trung bình 1 tai nạn mỗi 100.000km hành trình, với hệ thống giao thông tự hành, tỷ lệ này sẽ giảm xuống 1 tai nạn mỗi 10 triệu km hành trình (gấp 100 lần – ND). Bảo toàn tính mạng cho hàng triệu người mỗi năm.
Hầu hết các hãng ôtô sẽ đứng trước nguy cơ phá sản. Những hãng xe truyền thống đi theo hướng "cải tiến” và làm ra những chiếc xe tốt hơn, trong khi những hãng công nghệ (Tesla, Apple, Google) thì theo đuổi việc "cải cách” để làm nên những cỗ máy tính có lắp bánh xe. Tôi có dịp trò chuyện với nhiều kỹ sư của Volkswagen và Audi, họ sợ xanh mặt khi nhắc đến Tesla.
Những hãng Bảo hiểm sẽ khốn đốn vì không còn tai nạn thì giá bảo hiểm sẽ rẻ hơn 100 lần. Mô hình bảo hiểm xe rồi sẽ dần biến mất.
(Người dịch: Thomas Phan)
Năm 1988, Kodak có 160.000 nhân viên và nắm giữ 85% toàn bộ thị trường giấy tráng ảnh toàn cầu. Chỉ vài năm sau đó, mô hình kinh doanh của họ biến mất còn họ thì bị phá sản.
Kịch bản đó cũng sẽ diễn ra với nhiều ngành công nghiệp khác trong 10 năm tới – trong khi hầu hết mọi người còn chưa kịp thấy là nó đang xảy ra. Ở thời điểm năm 1988, liệu bạn có nghĩ là chỉ 3 năm nữa thôi mình sẽ chẳng bao giờ chụp hình bằng phim nữa?
Thật ra, máy ảnh kỹ thuật số đã được phát triển từ năm 1975. Phiên bản đầu tiên chỉ chụp được 10.000 điểm ảnh (tức là 1/100 của “1 chấm” tiêu chuẩn hiện nay - ND), nhưng định luật Moore đã ra đời sau đó ("Số lượng transistor trên mỗi đơn vị inch vuông sẽ tăng lên gấp đôi sau mỗi năm.” - ND). Đã có một thời gian dài người ta thất vọng về nó (máy ảnh KTS – ND), nhưng với sự phát triển theo cấp số nhân của công nghệ, nó dần được hoàn thiện và thậm chí trở thành thành dòng sản phẩm chủ đạo chỉ trong vài năm ngắn ngủi.
Điều tương tự cũng sẽ diễn ra với Trí thông minh nhân tạo (AI), sức khỏe, xe tự hành và xe điện, giáo dục, công nghệ in 3D, nông nghiệp và việc làm. Chào mừng bạn đến với Cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ 4. Hãy cùng chào đón Kỷ Nguyên Vũ Bão.
Các phần mềm sẽ đánh sập hầu hết những ngành nghề truyền thống trong 5-10 năm nữa. Uber chỉ là một phần mềm, nó thậm chí chẳng sở hữu một chiếc xe nào cả, nhưng hiện là hãng taxi lớn nhất thế giới. Airbnb là công ty kinh doanh khách sạn lớn nhất thế giới, bất kể là nó chẳng có một mẩu bất động sản nào trong tay.
Trí thông minh nhân tạo: Máy tính sẽ hiểu biết nhiều hơn về thế giới. Năm nay, máy tính đã đánh bại người chơi Cờ Vây giỏi nhất thế giới, sớm hơn 10 năm so với dự kiến.
Hiện nay, những luật sư trẻ ở Mỹ không tìm được việc làm. Vì đã có IBM Watson, với khả năng trợ giúp pháp lý (dù hiện chỉ ở mức cơ bản) chỉ sau vài giây, với độ chính xác đến 90%, so với mức 70% của con người. Vì vậy nếu bạn đang học luật, hãy dừng lại. Trong một tương lai gần, số lượng luật sư sẽ giảm đi 90%, và chỉ còn những chuyên gia là trụ nổi. Watson cũng giúp chẩn đoán ung thư chính xác gấp 4 lần so với y tá người thật.
Facebook thì có phần mềm nhận diện giúp nhận ra gương mặt tốt hơn con người. Và theo dự báo thì đến năm 2030, máy tính sẽ thông minh hơn con người.
Xe tự hành: Năm 2018, chiếc xe tự hành đầu tiên sẽ ra mắt công chúng. Khoảng 2020, toàn bộ ngành sản xuất ôtô truyền thống sẽ sụp đổ. Bạn sẽ không cần xe hơi nữa vì chỉ cần một cú chạm điện thoại, xe sẽ tự động có mặt và chở bạn tới điểm đến. Bạn không cần phải tìm chỗ đậu xe, bạn sẽ chỉ mất phí ứng với quãng đường mình đi và trong lúc di chuyển vẫn có thể làm việc như thường. Những đứa trẻ sau này sẽ chẳng cần đến bằng lái và chúng cũng sẽ chẳng có khái niệm "xe riêng". Hình thái đô thị sẽ thay đổi, vì lượng xe hơi sẽ giảm 90-95%. Những nơi trước kia là bãi đậu xe sẽ được chuyển công năng thành công viên. Mỗi năm có khoảng 1,2 triệu người tử vong vì tai nạn xe hơi trên toàn cầu. Trung bình 1 tai nạn mỗi 100.000km hành trình, với hệ thống giao thông tự hành, tỷ lệ này sẽ giảm xuống 1 tai nạn mỗi 10 triệu km hành trình (gấp 100 lần – ND). Bảo toàn tính mạng cho hàng triệu người mỗi năm.
Hầu hết các hãng ôtô sẽ đứng trước nguy cơ phá sản. Những hãng xe truyền thống đi theo hướng "cải tiến” và làm ra những chiếc xe tốt hơn, trong khi những hãng công nghệ (Tesla, Apple, Google) thì theo đuổi việc "cải cách” để làm nên những cỗ máy tính có lắp bánh xe. Tôi có dịp trò chuyện với nhiều kỹ sư của Volkswagen và Audi, họ sợ xanh mặt khi nhắc đến Tesla.
Những hãng Bảo hiểm sẽ khốn đốn vì không còn tai nạn thì giá bảo hiểm sẽ rẻ hơn 100 lần. Mô hình bảo hiểm xe rồi sẽ dần biến mất.
Bất động sản cũng sẽ thay đổi. Nhờ khả năng làm việc trong khi di chuyển, người ta sẽ sống giãn ra những khu vực có cảnh quan đẹp.
Xe điện sẽ chưa trở thành phương tiện đi lại phổ biến cho đến năm 2020. Những thành phố lớn sẽ yên tĩnh hơn nhờ xe chạy bằng điện. Điện năng sẽ trở nên cực kỳ rẻ và sạch: Ứng dụng năng lượng mặt trời đã có những bước tiến vũ bão trong 30 năm qua, nhưng giờ mới là thời khắc thụ hưởng thành quả. Năm ngoái, tổng công suất năng lượng mặt trời toàn cầu đã vượt qua năng lượng có gốc dầu mỏ. Giá năng lượng mặt trời rồi đây sẽ giảm mạnh, đẩy những công ty dầu mỏ đến cảnh phá sản vào năm 2025.
Giá điện rẻ sẽ mang lại nguồn nước rẻ và dư giả. Việc khử muối sẽ chỉ cần 2kWh/ m3 nước. Sẽ không còn tình trạng khan hiếm nước khắp nơi nữa, vấn đề tồn đọng chỉ là nước sạch để uống. Hãy tưởng tượng cảnh ai nấy tha hồ dùng nước, và hầu như không tốn phí.
Sức khỏe: Sẽ có những công ty sản xuất ra một loại thiết bị y tế (kiểu như “Tricorder” trong phim Star Trek) kết hợp với điện thoại của bạn, thiết bị sẽ quét võng mạc mắt, thử máu và lấy mẫu hơi thở của bạn. Nó sẽ phân tích 54 chỉ dấu sinh thiết và có thể bắt mạch hầu hết mọi chứng bệnh. Nhờ giá thành rẻ, chỉ trong vài năm nhân loại sẽ được tiếp cận những phương pháp chữa trị bậc nhất, hầu như miễn phí.
Công nghệ in 3D: Chỉ trong 10 năm, mức giá tối thiểu của máy in 3D rớt từ 18.000USD xuống còn 400USD. Trong khi tốc độ in nhanh hơn 100 lần. Tất cả những hãng giày lớn đã bắt đầu in giày 3D. Những phụ tùng máy bay đã bắt đầu được in 3D ở những phi trường nhỏ. Trạm vũ trụ Quốc tế hiện được trang bị một máy in 3D, giúp giảm thiểu một lượng lớn những phụ tùng mà nó phải mang vác trong quá khứ.
Chỉ cuối năm nay thôi, thế hệ smart phone mới sẽ có khả năng scan 3D. Bạn sẽ có thể scan 3D cỡ chân rồi tự in đôi giày chuẩn size cho mình tại nhà. Ở Trung Quần Què (ND), người ta đã in 3D cả một tòa nhà văn phòng cao 6 tầng. Đến năm 2027, 10% những thứ hiện đang phải sản xuất sẽ được in bằng công nghệ 3D.
Cơ hội thương mại: Nếu bạn nhìn thấy một cơ hội làm ăn, hãy tự vấn: “Trong tương lai, liệu cơ hội ấy sẽ tồn tại?” và nếu như câu trả lời là có, câu hỏi kế tiếp sẽ là làm sao để thúc đẩy nó xảy ra sớm hơn. Nếu nó không liên quan đến chiếc điện thoại, hãy bỏ ngay ý tưởng đó. Bất cứ ý tưởng nào mang lại thành công trong thế kỷ 20 sẽ thất bại thảm hại trong thế kỷ 21.
Việc làm: 70-80% các công việc hiện tại sẽ biến mất trong 20 năm tới. Tất nhiên là sẽ có những việc làm mới, nhưng không có gì bảo đảm là sẽ có đủ công việc mới (để bù vào lượng công việc mất đi – ND) trong một khoảng thời gian ngắn như vậy.
Nông nghiệp: Trong tương lai, sẽ có những con rôbốt trị giá 100USD phụ trách việc đồng áng. Người nông dân ở các nước thuộc thế giới thứ ba sẽ trở thành những nhà quản lý nông trại thay vì bán mặt cho đất bán lưng cho trời như hiện nay. Việc nuôi trồng thủy canh sẽ cần ít nước hơn. Người ta đã phát triển được thịt bê trong phòng thí nghiệm và tới năm 2018, giá của nó (thịt bê nhân tạo – ND) sẽ rẻ hơn cả thịt bê từ bò. Hiện tại, 30% diện tích đất nông nghiệp đang dành cho bò. Hãy tưởng tượng quỹ đất đó được giải phóng. Một vài công ty khởi nghiệp tuyên bố sẽ sớm ra mắt sản phẩm đạm từ côn trùng với lượng đạm còn cao hơn cả thịt. Sản phẩm sẽ được dán nhãn “thực phẩm thay thế chất đạm” (vì vẫn còn nhiều người không chấp nhận việc ăn côn trùng).
Hiện đã có một ứng dụng với tên gọi “moodies” có thể đọc được tâm trạng của bạn. Cho đến năm 2020 sẽ có những ứng dụng cho biết là bạn có đang nói dối hay không, dựa vào những biểu cảm trên gương mặt. Hãy tưởng tượng một cuộc tranh biện chính trị với những màn hình chỉ rõ là người tranh biện có đang nói thật hay không.
Bitcoin sẽ được lưu hành phổ biến trong năm nay và có nhiều khả năng trở thành loại tiền tệ bảo chứng chính thức.
Tuổi thọ: Ở thời điểm hiện tại, mỗi năm tuổi thọ trung bình của con người tăng lên 3 tháng. Cách đây 4 năm, tuổi thọ trung bình của con người là 79, giờ đây nó là 80. Bản thân việc tăng tuổi thọ cũng đang tăng tốc, và đến năm 2036 sẽ tăng hơn-một-tuổi mỗi năm. Nhờ đó người ta sẽ sống thọ hơn, khả năng là vượt xa cột mốc 100.
Giáo dục: Những điện thoại thông minh rẻ nhất hiện đã xuất hiện ở Châu Phi & Châu Á với giá 10USD. Đến năm 2020, 70% dân số toàn cầu sẽ sở hữu một chiếc smart phone. Đồng nghĩa với việc mọi người ai cũng được tiếp cận với nền giáo dục đẳng cấp thế giới.
Từ FUTURE PREDICTIONS của Robert Goldman
Giá điện rẻ sẽ mang lại nguồn nước rẻ và dư giả. Việc khử muối sẽ chỉ cần 2kWh/ m3 nước. Sẽ không còn tình trạng khan hiếm nước khắp nơi nữa, vấn đề tồn đọng chỉ là nước sạch để uống. Hãy tưởng tượng cảnh ai nấy tha hồ dùng nước, và hầu như không tốn phí.
Sức khỏe: Sẽ có những công ty sản xuất ra một loại thiết bị y tế (kiểu như “Tricorder” trong phim Star Trek) kết hợp với điện thoại của bạn, thiết bị sẽ quét võng mạc mắt, thử máu và lấy mẫu hơi thở của bạn. Nó sẽ phân tích 54 chỉ dấu sinh thiết và có thể bắt mạch hầu hết mọi chứng bệnh. Nhờ giá thành rẻ, chỉ trong vài năm nhân loại sẽ được tiếp cận những phương pháp chữa trị bậc nhất, hầu như miễn phí.
Công nghệ in 3D: Chỉ trong 10 năm, mức giá tối thiểu của máy in 3D rớt từ 18.000USD xuống còn 400USD. Trong khi tốc độ in nhanh hơn 100 lần. Tất cả những hãng giày lớn đã bắt đầu in giày 3D. Những phụ tùng máy bay đã bắt đầu được in 3D ở những phi trường nhỏ. Trạm vũ trụ Quốc tế hiện được trang bị một máy in 3D, giúp giảm thiểu một lượng lớn những phụ tùng mà nó phải mang vác trong quá khứ.
Chỉ cuối năm nay thôi, thế hệ smart phone mới sẽ có khả năng scan 3D. Bạn sẽ có thể scan 3D cỡ chân rồi tự in đôi giày chuẩn size cho mình tại nhà. Ở Trung Quần Què (ND), người ta đã in 3D cả một tòa nhà văn phòng cao 6 tầng. Đến năm 2027, 10% những thứ hiện đang phải sản xuất sẽ được in bằng công nghệ 3D.
Cơ hội thương mại: Nếu bạn nhìn thấy một cơ hội làm ăn, hãy tự vấn: “Trong tương lai, liệu cơ hội ấy sẽ tồn tại?” và nếu như câu trả lời là có, câu hỏi kế tiếp sẽ là làm sao để thúc đẩy nó xảy ra sớm hơn. Nếu nó không liên quan đến chiếc điện thoại, hãy bỏ ngay ý tưởng đó. Bất cứ ý tưởng nào mang lại thành công trong thế kỷ 20 sẽ thất bại thảm hại trong thế kỷ 21.
Việc làm: 70-80% các công việc hiện tại sẽ biến mất trong 20 năm tới. Tất nhiên là sẽ có những việc làm mới, nhưng không có gì bảo đảm là sẽ có đủ công việc mới (để bù vào lượng công việc mất đi – ND) trong một khoảng thời gian ngắn như vậy.
Nông nghiệp: Trong tương lai, sẽ có những con rôbốt trị giá 100USD phụ trách việc đồng áng. Người nông dân ở các nước thuộc thế giới thứ ba sẽ trở thành những nhà quản lý nông trại thay vì bán mặt cho đất bán lưng cho trời như hiện nay. Việc nuôi trồng thủy canh sẽ cần ít nước hơn. Người ta đã phát triển được thịt bê trong phòng thí nghiệm và tới năm 2018, giá của nó (thịt bê nhân tạo – ND) sẽ rẻ hơn cả thịt bê từ bò. Hiện tại, 30% diện tích đất nông nghiệp đang dành cho bò. Hãy tưởng tượng quỹ đất đó được giải phóng. Một vài công ty khởi nghiệp tuyên bố sẽ sớm ra mắt sản phẩm đạm từ côn trùng với lượng đạm còn cao hơn cả thịt. Sản phẩm sẽ được dán nhãn “thực phẩm thay thế chất đạm” (vì vẫn còn nhiều người không chấp nhận việc ăn côn trùng).
Hiện đã có một ứng dụng với tên gọi “moodies” có thể đọc được tâm trạng của bạn. Cho đến năm 2020 sẽ có những ứng dụng cho biết là bạn có đang nói dối hay không, dựa vào những biểu cảm trên gương mặt. Hãy tưởng tượng một cuộc tranh biện chính trị với những màn hình chỉ rõ là người tranh biện có đang nói thật hay không.
Bitcoin sẽ được lưu hành phổ biến trong năm nay và có nhiều khả năng trở thành loại tiền tệ bảo chứng chính thức.
Tuổi thọ: Ở thời điểm hiện tại, mỗi năm tuổi thọ trung bình của con người tăng lên 3 tháng. Cách đây 4 năm, tuổi thọ trung bình của con người là 79, giờ đây nó là 80. Bản thân việc tăng tuổi thọ cũng đang tăng tốc, và đến năm 2036 sẽ tăng hơn-một-tuổi mỗi năm. Nhờ đó người ta sẽ sống thọ hơn, khả năng là vượt xa cột mốc 100.
Giáo dục: Những điện thoại thông minh rẻ nhất hiện đã xuất hiện ở Châu Phi & Châu Á với giá 10USD. Đến năm 2020, 70% dân số toàn cầu sẽ sở hữu một chiếc smart phone. Đồng nghĩa với việc mọi người ai cũng được tiếp cận với nền giáo dục đẳng cấp thế giới.
Từ FUTURE PREDICTIONS của Robert Goldman
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét