 |
| Hồ sơ thuế cho thấy Donald Trump kiếm được $197 triệu trực tiếp từ “The Apprentice” và $230 triệu từ các giao dịch cấp phép và quảng cáo sau đó. Hình ảnh Bill Tompkins/Getty |
By Mike McIntire, Russ Buettner and Susanne Craig - The New York TimesHồ sơ thuế cho thấy "The Apprentice" đã giải cứu Donald J. Trump, mang lại cho ông ta nguồn tiền mặt mới và một huyền thoại mà đưa ông ta đến Nhà Trắng.
Từ ghế sau của một chiếc xe limousine dài ngoằng đến gặp những người tranh giải đầu tiên cho sô truyền hình mới “The Apprentice - Người tập sự”, Donald J. Trump khoe khoang rằng ông là một tỷ phú mà đã vượt qua khó khăn tài chính.
“Tôi đã sử dụng bộ não của tôi, tôi đã sử dụng kỹ năng đàm phán của tôi và tôi đã làm việc hết mình,” ông ta nói với người xem. "Bây giờ, công ty của tôi lớn hơn bao giờ hết và mạnh hơn bao giờ hết."
Tất cả chỉ là một trò lừa bịp.
Nhiều tháng sau đợt khai mạc đó vào tháng 1 năm 2004, ông Trump đã nộp tờ khai thuế cá nhân báo cáo khoản lỗ ròng $89,9 triệu từ các hoạt động kinh doanh cốt lõi của ông ta trong năm trước. Nợ nần khắp nơi, ngay cả khi khán giả truyền hình Mỹ coi ông như một ông trùm kinh doanh hiểu biết với khả năng làm giàu nhanh chóng.
Mười hai năm sau, hình ảnh về người đàn ông giàu sụ tự lập, tự cứu mình, đã len lỏi vào tâm thức quốc gia, đã giúp thúc đẩy cuộc bầu cử không chắc chắn của ông Trump vào Nhà Trắng.
Nhưng trong khi câu chuyện về “The Apprentice” giờ đã được nhiều người biết đến, thì bản khai thuế của tổng thống tiết lộ một bước ngoặt lớn khác chưa từng được kể thực sự - thế nào sự yêu mến của khán giả vào người ảo đại diện cho ông ta đã giải cứu ông ta, cung cấp huyết mạch tài chính để tái tạo lại chính ông ta lần nữa. Và sau đó bằng cách nào, trong tiếng vang của chu kỳ bùng nổ và phá sản đã định rõ sự nghiệp kinh doanh, và ông ta đã tự dẫn mình đến những bãi cạn tài chính mà ông ta phải dò dẫm thoát ra ngày hôm nay.
Hóa ra, thiên tài của ông Trump là không điều hành một công ty nào. Nó đã tạo ra sự nổi tiếng cho chính ông ta - nổi tiếng quy mô cỡ Trump - và kiếm tiền từ sự nổi tiếng đó.
Bằng cách phân tích hồ sơ thuế, The New York Times đã có thể tính được giá trị của sự nổi tiếng của ông Trump. Trong khi lợi nhuận cho thấy ông ta kiếm được khoảng $197 triệu trực tiếp từ “The Apprentice” trong hơn 16 năm - gần đúng với những gì ông ta đã tuyên bố - chúng cũng cho thấy rằng, ông ta đã kiếm thêm $230 triệu từ sự nổi tiếng gắn liền với nó.
Sự hâm mộ sô diễn đông đúc có nghĩa là mọi người đều muốn một phần của thương hiệu Trump, và ông ta đã chớp lấy cơ hội để cho thuê nó. $500.000 chào bán cho Double Stuf Oreos, nửa triệu đô la khác bán cho Domino’s Pizza và $850.000 để quảng cáo cho bột giặt.
Đã có những hợp đồng cấp phép 7 con số (triệu đô) với các nhà đầu tư xây dựng khách sạn, một số có lý lịch mờ mịt, ở các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ và các nước đang phát triển khác. Và đã có những âm mưu khai thác niềm tin không đúng chỗ trong phiên bản truyền hình của ông Trump, mà những người ẩn danh đã rao bán những câu chuyện làm giàu nhanh chóng vô giá trị như các hội thảo “
Donald Trump Way to Wealth - con Đường làm Giàu” hứa hẹn bước vào “các bí mật và chiến lược đã biến Donald Trump trở thành tỷ phú.”
Cũng giống như những năm trước, số tiền mà ông Trump
bí mật nhận được từ người cha, cho phép ông lắp rắp một bộ sưu tập không chân gồm các sòng bạc ở Thành phố Atlantic và các xí nghiệp khác nhau, mà sau đó đã sụp đổ dưới chân ông, dòng tiền mới đã giúp tài trợ cho một đợt mua bán khác, đã chứng kiến ông khai thác các khu nghỉ dưỡng chơi gôn, một ngành kinh doanh được biết không sinh lợi dễ dàng. Thật vậy, hồ sơ thuế cho thấy tài sản đánh gôn của ông ta đã thất thoát hàng triệu đô la trong nhiều năm.
Đáp lại yêu cầu bình luận, phát ngôn viên Nhà Trắng, Judd Deere, không tranh cãi bất kỳ sự kiện cụ thể nào. Thay vào đó, ông ta thực hiện một cuộc tấn công rộng khắp, gọi bài báo là “tin tức giả mạo - fake news” và “lúc này tương tự cuộc tấn có động cơ chính trị với đầy những lời bôi nhọ không chính xác” xuất hiện “trước cuộc tranh luận tổng thống”.
Việc khám phá những bí ẩn về sự giàu có của ông Trump đã được cố gắng nhiều lần với các mức độ thành công khác nhau - một hành động khó khăn do bản chất không rõ ràng trong công việc kinh doanh của ông, xu hướng phóng đại và dối trá cũng như việc ông sẵn sàng
đe dọa hoặc
kiện những ai chất vấn về những mẫu chuyện bịa này. Ông đã giữ bí mật quá lâu, đáng chú ý nhất là việc từ chối tôn vinh 40 năm truyền thống tổng thống và công bố các tờ khai thuế của ông.
Bài báo này dựa trên việc kiểm tra dữ liệu từ những bản khai thuế đó, bao gồm hồ sơ thuế cá nhân và việc kinh doanh của ông Trump và các công ty của ông kéo dài hơn hai thập kỷ. Mỗi đô la được hé lộ lần đầu tiên: $8.768.330 trả cho ông ta bởi ACN, một công ty tiếp thị đa cấp bị cáo buộc lợi dụng các nhà đầu tư dễ bị tổn thương; $50.000 từ kênh Lifetime cho "xà phòng ban đêm ngon ngọt" chưa bao giờ thành hiện thực; $5.026 thu nhập ròng từ việc kinh doanh thế chấp ngắn hạn; và $15.286.244 từ việc cấp phép tên của ông cho một dòng sản phẩm nệm.
Ngoài ra, nó dựa trên các cuộc phỏng vấn và tài liệu chưa được báo cáo trước đó từ các nguồn khác, bao gồm hàng trăm tài liệu nội bộ từ Bayrock Group, một đối tác cấp phép trước hạn có thế lực, có mối quan hệ với Nga, sẽ trở lại ám ảnh tổng thống khi các câu hỏi xoay quanh về các giao dịch của chính ông.
Cùng lúc đó, thông tin mới này cung cấp cái nhìn có căn cứ nhất cho đến nay về giai đoạn quan trọng trong sự nghiệp kinh doanh của ông Trump làm nền tản, và cung cấp một cái gì để nhìn lại, về nhiệm kỳ tổng thống dựa trên cá tính và sự thật đang bị bóp méo.
CƠ HỘI THỨ HAI
Khi rắc rối lờ mờ hiện ra trong thiên niên kỷ mới, ông Trump đã tìm thấy một cơ hội có thể thay đổi cuộc đời ông mãi mãi.
Ly hôn lần thứ hai, và sau sự thất bại của
các sòng bạc ở Atlantic City, ông Trump phải đối mặt với các vấn đề tiền bạc ngày càng leo thang và viễn cảnh cho một hành trình đi đến tòa án phá sản. Trên tờ khai thuế thu nhập của mình, ông đã khai báo khoản lỗ ròng hàng năm trong suốt những năm 1990, một trong số đó kéo dài từ năm này sang năm khác, cộng dồn phình lên đến $352,8 triệu vào cuối năm 2002.
Tuy nhiên, ít người biết điều này, bởi vì ông đã không ngừng tự quảng bá bản thân hiệu quả: một chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2000 kém nghiêm túc kéo dài bốn tháng nhưng đã đưa ông vào tay Jay Leno; một quảng cáo truyền hình chào hàng món bánh mì kẹp thịt mới $1 “Big N’ Tasty” của McDonald’s; một cuốn sách được viết thuê.
Nhưng nếu ông Trump vẫn sống bằng sự nổi tiếng dư thừa còn lại của ông, thì những vết bẩn lớn nhất của ông sẽ ở phía sau. Có gì đó phải thay đổi. Và như định mệnh đã xảy ra, ông Trump đã nhận được sự thúc đẩy từ một nguồn bất ngờ, một thứ mà giúp định hình tương lai của ông ta, nếu không muốn nói là định hình chính đất nước này.
Mark Burnett, một nhà sản xuất truyền hình người Anh nổi tiếng với loạt phim ăn khách “Survivor”, đã tiếp cận ông ta với ý tưởng về một chương trình thực tế khác, chương trình này được đặt trong một phòng họp giám đốc. Theo diễn cảnh của ông Burnett, vai diễn các doanh nhân sẽ đến New York và cạnh tranh để được Donald chấp thuận, với người chiến thắng sẽ làm việc trong dự án của Trump. Ông Trump háo hức đồng ý tổ chức "The Apprentice" và tiếp tục phô trương như một tỷ phú có thế lực, mỗi tuần hét lên "Bạn bị sa thải" cho đến khi còn lại một thí sinh.
Một số nhân viên của ông Burnett thắc mắc làm thế nào mà một doanh nhân giàu có, được cho là đang điều hành một đế chế bất động sản lại có thể phí thời gian như vậy, nhưng họ sớm phát hiện ra rằng không phải mọi thứ trong thế giới của ông Trump đều như vẻ ngoài của ông.
 |
| Khi chương trình được hình thành, ông Trump nói với một giám đốc điều hành của NBC, "Ngay cả khi nó không nhận được xếp hạng, nó vẫn sẽ rất tốt cho thương hiệu của tôi." Richard Perry/The New York Times |
Bill Pruitt, một trong những nhà sản xuất,
nói với tờ The New Yorker vào năm 2018. “Chúng tôi đi qua các văn phòng và thấy đồ đạc sứt mẻ. Chúng tôi thấy một đế chế sụp đổ ở mọi hướng. Công việc của chúng tôi là làm cho nó có vẻ khác đi."
Ông Burnett đã không lãng phí thời gian để xoay chuyển ảo tưởng về một ông Trump thành công và có trí tuệ cao,
nói với The Times vào tháng 10 năm 2003 rằng tất cả trong sô diễn mới là về "Donald Trump đền đáp" bằng cách giáo dục công chúng làm thế nào tinh thần háo hức tự tin của ông ấy đã cung cấp việc làm và an ninh kinh tế.
"Điều gì khiến thế giới trở thành một nơi an toàn lúc này?" Ông Burnett nói. "Tôi nghĩ đó là đô la Mỹ, đến từ thuế, mà đến là do Donald Trump."
BÁN HÌNH ẢNH
Sự nổi tiếng gia tăng đã đưa nhân vật truyền hình thực tế của ông Trump đến với nhạc chuông, bánh mì kẹp thịt, thậm chí cả bột giặt.
Nhưng thành công về xếp hạng của “The Apprentice” và số tiền quảng cáo mà nó đã tạo ra, đã nhanh chóng đẩy ông ấy vào tư thế xa lạ khi tuyên bố tổng thu nhập điều chỉnh dương trên Mẫu thuế 1040. Sau khi thu về $11,9 triệu từ sô diễn trong năm đầu tiên, ông ta thực sự trúng mánh vào năm 2005 với $47,8 triệu, hồ sơ thuế cho thấy. Ông ta kiếm được nhiều đến mức trong ba năm, ông ta đã trả tổng cộng $70,1 triệu tiền thuế thu nhập (sau đó được hoàn trả kèm theo lãi suất, thông qua một hoạt động kế toán tích cực hiện đang được kiểm toán).
Vận may vẫn tiếp tục - mặc dù với số lượng ngày càng giảm bớt - cho đến khi ông Trump trở thành tổng thống, phản ánh một sự dàn xếp bất thường cho ông ta quyền, với tư cách là ngôi sao của sô diễn, được hưởng một nửa lợi nhuận. Số tiền đó bao gồm tiền từ bố trí quảng cáo sản phẩm trên mỗi tập phim, có khi lên tới
hơn 100 tập mỗi tháng, với những cái tên quen thuộc như Pepsi, mà đã trả hàng triệu đô la chia cho ông Burnett và ông Trump.
Tuy nhiên, khi họ hình thành ý tưởng vào năm 2002, thành công của sô diễn còn lâu mới chắc chắn. Nếu không có gì khác, như ông Trump
đã nói với một giám đốc điều hành của NBC vào thời điểm đó, nó sẽ cho phép ông ta tiếp thị những nỗ lực khác của ông: "Ngay cả khi nó không nhận được xếp hạng, nó vẫn sẽ rất tốt cho thương hiệu của tôi."
Những lợi ích đó bắt đầu ùa tới gần như ngay lập tức. Ngay từ sớm tháng 7 năm 2004, các kế hoạch tiếp thị nội bộ cho các dự án khác nhau của Trump đã kêu gọi “công bố thông qua tuyển chọn trên ‘The Apprentice’” và đến năm 2006, khách sạn Trump SoHo ở New York của ông
đã được đề cao như là dự án chiến thắng của người tranh giải.
Quảng cáo sản phẩm và các hứa hẹn đã đến tới tấp mà chưa từng có trước đó.
Trong hai năm trước khi ra mắt “The Apprentice”, thu nhập phụ của ông Trump chủ yếu giới hạn ở $500.000 cho việc xuất hiện trong quảng cáo bánh mì kẹp thịt Big N’ Tasty và một số tiền nhỏ từ bản quyền sách. Nhưng trong hai năm tiếp theo, hồ sơ thuế của ông ta cho thấy, ông đã thu về $5,2 triệu từ 11 chiến dịch quảng cáo khác nhau và nói chuyện tại các buổi biểu diễn, tất cả được đẩy tới bởi sự nổi tiếng ngày càng tăng của ông ấy với tư cách là một doanh nhân truyền hình thực tế.
Ông Trump không phân biệt nhiều trong việc lựa chọn các quảng cáo. Ông ta dán tên mình vào mọi thứ, từ bít tết và rượu vodka đến trò chơi có bàn cờ và nước hoa. Vì lợi ích của “người tiêu dùng quan tâm đến trải nghiệm phong cách sống của Trump với giá cả phải chăng”, như một bản tin đã đưa, ông đã ký một thỏa thuận cấp phép với
công ty nệm Serta mà cuối cùng đã thu về cho ông hơn $15 triệu. $15 triệu khác đổ vào từ những chiếc cà vạt, áo sơ mi và đồ lót Trump bởi những người thợ may như Phillips-Van Heusen.
 |
| Một hợp đồng cấp phép với công ty nệm Serta cuối cùng sẽ mang lại cho ông ta hơn $15 triệu. |
Không có quảng cáo nhỏ. Warner Music đã trả $100.000 để có ông Trump trong bộ sưu tập nhạc chuông điện thoại di động, với những câu nói thốt ra từ Donald như: “Bạn đang nhận được một cuộc điện thoại và hãy tin tôi, điều đó là quan trọng. Tôi không có thời gian để nói chuyện phiếm, và bạn cũng vậy. ”
Unilever, công ty đang tìm cách quảng bá phiên bản mới của bột giặt nhãn hiệu All của mình, đã dựng lên một chiến dịch tiếp thị đa nền tảng xung quanh ông Trump. Ngoài $850.000 mà công ty đã trả trực tiếp cho ông ta, hồ sơ thuế tiết lộ, ông ta còn kiếm được thêm $250.000 từ một công ty quan hệ công chúng mà Unilever thuê để giúp chạy một chiến dịch quảng cáo được gọi là “Sự mềm mại phù hợp với Trump”.
Unilever đã tổ chức một màn trình diễn công khai bên ngoài Trump Tower ở Manhattan, nơi ông Trump treo một giỏ đựng quần áo bẩn với một quảng cáo “Tất cả sạch sẽ & mềm mại” được dán ở phía trước. Unilever tuyên bố rằng ông ấy đã tạm dừng sự khắc khổ ở “The Apprentice” để giặt quần áo được quyên góp cho tổ chức từ thiện.
 |
| Ông ta đã được trả tiền để quảng cáo bột giặt trong một chiến dịch quảng cáo có khẩu hiệu là “Sự mềm mại phù hợp với Trump”. Ezio Petersen/UPI, thông qua Alamy |
Là một phần trong thỏa thuận của mình, ông Trump đã gọi điện tiếp thị các nhà báo để nói chuyện về chất tẩy rửa All, nói với phóng viên của Boston Globe, "Unilever là một công ty tuyệt vời" và "Đây là sản phẩm mà mẹ tôi đã sử dụng." Ông ta cũng thu âm lời thuyết minh cho một trò chơi trực tuyến nằm trong chương trình rút thăm trúng thưởng của All, trong đó một phiên bản kỹ thuật số nhỏ của ông Trump giặt quần áo và nói một câu đùa như, “Donald có thể làm công việc của 40 người giặt khô!”
Người thắng cuộc rút thăm trúng thưởng là Tracy Wright, một bà mẹ trẻ đến từ Brazil, Ind., mà đã mua bình bột giặt từ một cửa hàng Walmart địa phương. Bà ta đã có một chuyến đi được thanh toán toàn bộ chi phí đến New York, nơi bà ấy đã chụp ảnh của mình với ông Trump.
“Chúng tôi đã gặp ông ấy một ngày sau đêm chung kết mùa giải ‘The Apprentice’, vì vậy ông ấy vô cùng thân thiện,” bà ta nói với
tờ báo địa phương. "Ông ấy đang ở trong một tâm trạng tuyệt vời."
HIỂU BIẾT KINH DOANH, VỚI MỘT GIÁ
Trên khắp thế giới, huyền thoại tỷ phú tự thân trở thành sản phẩm để chiêu dụ những người cần tiền.
Với thiên hướng sử dụng cái mà ông ta gọi là "
phép cường điệu trung thực" để lợi dụng lòng thèm muốn của con người, ông Trump thường xuyên trượt gần ranh giới của gian lận. Chẳng bao lâu nữa, ông ta sẽ bị buộc tội vượt qua trọn vẹn đường ranh này.
Trong sự sốt sắng để bòn mót thêm nhiều đô la từ con ngỗng vàng của Burnett, ông Trump đã ký vào một loạt các sản phẩm và dịch vụ đáng ngờ, bao gồm một số dịch vụ mà đòi hỏi trả tiền để mua sự hiểu biết sâu sắc về chuyên môn kinh doanh của ông. Năm đầu tiên của "The Apprentice" vừa kết thúc, khi ông Trump bỏ túi $300.000 cho phát biểu tại một sự kiện ở Dayton, Ohio, nơi những người tham dự trả $2.995 để tìm hiểu bí mật của sự giàu có tức thì, từ một công ty mà sau đó bị cáo buộc trong
một vụ kiện điều hành một mô hình Ponzi (dùng tiền gởi của người đến sau, trả lãi cho người gởi đến trước với lãi suất hấp dẫn - Người Dịch).
Trong những đoạn độc thoại của mình, ông ta đã tạo ấn tượng về hàng loạt thất bại đầu tiên ở sòng bạc, miêu tả chính ông ta như một nạn nhân mà sự gan dạ và thông minh đã cứu ông ta. Mọi người đã chân thành tiếp nhận nó.
“Sự hiện diện của ông ấy mang lại cho tôi sự yên tâm,” Lillie Moss, người đã gom hết tiền hưu trí của mình để mua một suất đầu tư tại sự kiện Dayton,
nói về ông Trump.
Hồ sơ thuế cho thấy rằng một loạt các cuộc nói chuyện khác, được tài trợ bởi Learning Annex, đã trả cho ông Trump $7,3 triệu cho các sự kiện có tiêu đề như “Real Estate Wealth Expo: One Weekend Can Make You A Millionaire”. Một cuốn sách mà ông ta cùng viết với người sáng lập Annex, “Think Big and Kick Ass: In Business and Life”, đã mang lại cho ông ta $1,4 triệu tiền bản quyền.
 |
| Được tài trợ bởi Learning Annex cho một loạt các sự kiện, như sự kiện này vào năm 2005, đã trả cho ông Trump $7,3 triệu, hồ sơ thuế cho thấy. Ruth Fremson/Thời báo New York |
Không được đề cập trong tiến trình huyền thoại là hàng triệu tiền cứu trợ từ người cha của ông ta, hoặc những tổn thất mà ông ta báo cáo cho IRS (Sở Thuế). Cũng không có bất kỳ cảm nhận nào về những ngày nhận khoản tiền khổng lồ - chỉ được tiết lộ thông qua kiểm tra dữ liệu thuế - mà ông Trump được hưởng do việc cho mượn danh tiếng của ông cho một loạt các dự án kinh doanh mạo hiểm bất cần đạo lý.
Nhiều năm trôi qua, và sự thành công của “The Apprentice” đã khiến ông Trump trở thành một cái tên nổi tiếng vượt xa New York, hố sâu ngăn cách giữa sự thật và cường điệu ngày càng mở rộng. Trong đó một điều đáng nói về người mẹ quá cố của ông - một triệu phú với một người giúp việc và một chiếc Rolls-Royce - sử dụng bột giặt All. Lúc này, ông ta đang tung ra những thứ có thể gây tổn hại cho mọi người về kinh tế.
Trong phụ lục hợp đồng sinh lợi nhất, ông ta đã hợp tác với một công ty tiếp thị đa cấp, ACN, mà nói rằng các khách hàng của nó có thể kiếm sống tại nhà bằng cách bán điện thoại video, truyền hình vệ tinh và các dịch vụ khác. Được điều tra ở một số quốc gia, ACN
đã để lại dấu vết cho thấy lời phàn nàn rằng những khách hàng đó đã bị lừa, do chi tiêu nhiều hơn số tiền họ kiếm được, khi cố gắng bán các sản phẩm của công ty này.
Các cơ quan quản lý ở Pháp kết luận rằng “chỉ 1% số người được tuyển dụng có thể đạt được thu nhập thỏa đáng” và phần còn lại bị mất tiền, hoặc nhiều nhất, là kiếm được khoảng $35 một tháng, theo hồ sơ của tòa án. Các quan chức Montana cũng đưa ra một kết luận tương tự, khi thấy rằng người tham gia trung bình ở tiểu bang đó, đã trả ACN khoảng $750 cho các khoản phí khác nhau nhưng chỉ nhận lại được $53.
ACN, chưa bao giờ thừa nhận hành vi sai trái trong khi dàn xếp
các hành động pháp lý của các cơ quan quản lý nhà nước, tuyên bố mô hình kinh doanh của họ bị hiểu nhầm;
trên trang web của nó, nó đã từng đăng một trang trợ giúp có tiêu đề “Sự khác biệt ở ACN và Sơ đồ Kim Tự Tháp”. Một vụ kiện tập thể đang chờ xử lý chống lại ông Trump và gia đình ông, khẳng định rằng thương hiệu Trump đã trở thành trung tâm trong chiến lược kinh doanh của ACN, trích dẫn từ một nguyên đơn đã cho phép sau khi bà ta “xem các clip về ACN xuất hiện trên ‘Celebrity Apprentice.’”
ACN đã bán các đĩa DVD của ông Trump quảng cáo các sản phẩm của nó và dành một phần trang web cho "quan hệ đối tác Trump", có các bức ảnh ông xuất hiện tại các sự kiện của ACN và lời chứng thực rực rỡ của ông: "ACN có danh tiếng về sự thành công. Thành công thực sự đồng nghĩa với tên Trump và những cái tên thành công khác, và bạn có thể là một phần của nó."
Vào thời điểm ông Trump giới thiệu điện thoại video của ACN trên "The Apprentice" vào năm 2011, công nghệ này gần như đã lỗi thời, nhưng
ông đã cường điệu nó và nói: "Tôi nghĩ điện thoại video ACN thật tuyệt vời."
 |
| Ông Trump được trả $8,8 triệu trong hơn 10 năm bởi ACN, một công ty tiếp thị đa cấp đã bị buộc tội lợi dụng các nhà đầu tư dễ bị tổn thương. |
Tờ khai thuế tiết lộ số tiền công ty này đã trả cho ông ta cho cuộc nói chuyện vui vẻ: $8,8 triệu trong 10 năm, bao gồm $1 triệu vào năm 2009 - thời điểm bắt đầu của cuộc Đại suy thoái, khi những người tuyệt vọng bị thu hút bởi những lời hứa về việc kiếm tiền nhanh trong ngày. Trên thực tế, ông Trump đã hăng hái lợi dụng sự lo lắng về kinh tế.
Trong một thỏa thuận riêng biệt mà ông ta đã thực hiện cùng năm đó, thỏa thuận này nhằm thúc đẩy hoạt động tiếp thị đa cấp các vitamin của một công ty được đổi tên thành Trump Network, ông ta đã có những lời phát biểu thuyết phục một số người
chi gần $500 cho một bộ khởi động và cố gắng tuyển dụng bạn bè và người thân. Ông Trump nói trong một video rằng mọi người “cần một giấc mơ mới”.
Ông nói: "Trump Network muốn mang đến cho hàng triệu người hy vọng mới và với một kế hoạch thú vị để rút lui khỏi cuộc suy thoái kinh tế."
Trong vòng vài năm, công ty đứng sau Trump Network, Ideal Health, đã bị bán và chủ sở hữu của nó tuyên bố phá sản. Tuy nhiên, vẫn đủ lâu để ông Trump có thể kiếm được $2,6 triệu từ việc bán hy vọng trong chai vitamin, theo hồ sơ thuế của ông ta.
Năm 2016, ông đồng ý trả $25 triệu để giải quyết vụ kiện tụng Đại học Trump, một hội thảo không được thừa nhận đã thuyết phục mọi người
trả tới $35.000 để học kinh doanh bất động sản. Nhưng loại bỏ vai trò pháp lý trong thời gian dài một thập kỷ bởi ông Trump và công ty của ông, được mô tả trong đơn kiện tập thể, được nộp vào năm 2018, là một "doanh nghiệp lớn và phức tạp với một mục tiêu duy nhất: tự làm giàu bằng cách lừa gạt có hệ thống những người bị thiệt thòi về kinh tế, trông cậy đầu tư vào giáo dục, bắt đầu kinh doanh nhỏ của riêng họ và theo đuổi Giấc mơ Mỹ."
RỦI RO THẤP, SINH LỢI CAO
Ông Trump đã cho mượn tên ông ta trên các tòa nhà mà ông không sở hữu, thu những khoản phí lớn cho dù các nhà đầu tư của ông mất hàng triệu đô la.
Trong những lời rao bán hàng của mình, ông Trump thường xuyên khoe rằng ông “sở hữu các tòa nhà trên khắp” Manhattan. Trên thực tế, mặc dù có thời điểm tên "Trump" được trang trí trên ít nhất
17 tòa nhà, nhưng ông Trump sở hữu tất cả hoặc một phần chỉ trong nửa tá số toà nhà đó. Nhiều trong số các toà nhà mà ông đã phát triển hàng chục năm trước đó và rồi bán đi, trước khi sòng bạc của ông phá sản khiến khó tìm kiếm tín dụng hơn.
Với triển vọng nghề xây dựng đột nhiên kém phát triển, ông Trump đã tìm cách cấp phép tên mình cho các dự án của các nhà phát triển khác. Ý tưởng này đã mang đến sự hấp dẫn, sau khi một nhà đầu tư không có tiếng tăm, Bayrock Group, bắt đầu thuê chỗ làm văn phòng trên tầng 24 của Trump Tower, ngay bên dưới trụ sở của ông Trump. Theo hồ sơ thuế, với doanh thu khoảng $400.000 một năm và tổng cộng $2,2 triệu vào thời điểm hợp đồng thuê kết thúc, chứng tỏ một khoản đầu tư tốt cho Bayrock, mà công ty đã sử dụng vị trí gần gũi với ông Trump để bắt nhịp ý tưởng dự án.
Bayrock là một bí ẩn. Người sáng lập của nó, Tevfik Arif, là một cựu quan chức thời Liên Xô từ Kazakhstan, người có báo cáo tài chính năm 2003, cho thấy giá trị tài sản $70 triệu, mà có cảnh báo rằng, kế toán của ông không thể xác nhận điều đó. Cánh tay phải của ông Arif là Felix Sater, một người di cư Nga có quan hệ với bọn cướp, mà đôi khi sử dụng một cái tên khác để che giấu quá khứ tội ác của ông ta.
 |
| Ông Trump hợp tác kinh doanh khách sạn căn hộ với Tevfik Arif, giữa, của Tập đoàn Bayrock và Felix Sater, phải, một người di cư Nga có quá khứ phạm tội. Mark Von Holden/WireImage |
Tuy nhiên, tất cả vẫn đủ tốt đối với ông Trump, mà đã ký giao kèo theo đuổi một khái niệm thú vị: khách sạn căn hộ, trong đó người mua các căn hộ có thể cho thuê lại khi không sử dụng. Thậm chí xa hơn, Bayrock hầu như chỉ muốn tên của ông ta; tiền xây dựng sẽ đến từ một nơi khác.
Bayrock đề xuất đưa thương hiệu Trump đến các khách sạn trên khắp quốc gia và ở nước ngoài, nơi sở thích khoa trương của ông Trump đối với vàng và vẻ hào nhoáng giả tạo thu hút những người nước ngoài giàu có, với niềm tin mơ hồ kỳ quặc về sự thành công của người Mỹ.
Nhiều năm sau, trong bản cung khai của một vụ kiện, ông Trump nói rằng ông đã thảo luận “nhiều thỏa thuận trên khắp thế giới” với các đối tác mới của ông, và rằng “đây sẽ là Khách sạn và Tháp Quốc tế Trump ở Moscow, Kyiv, Istanbul, v.v. Ba Lan, Warsaw.”
Đồng thời, ông Trump khẳng định rằng vì ông thực sự không phải là nhà đầu tư nên ông biết rất ít về những gì Bayrock đang làm, chỉ cách hai tầng dưới văn phòng của ông. Nhưng các tài liệu nội bộ của Bayrock được The Times xem xét cho thấy rằng công ty này, ngay từ đầu, đã tìm kiếm nguồn tài chính từ Nga để chi trả cho các khách sạn mang thương hiệu Trump của nó.
Một kế hoạch dự thảo từ tháng 11 năm 2003 có tiêu đề “Thỏa thuận quyền thừa kế từ Nga” đã kêu gọi một nhà môi giới giấu tên cung cấp $50 triệu cho ba khách sạn Trump ở Hoa Kỳ và có khả năng “huy động vốn cho tất cả” các dự án Trump của Bayrock. Một cựu giám đốc điều hành của Bayrock cho biết đề xuất này không bao giờ đạt kết quả, mặc dù công ty này sau đó đã nhận được $50 triệu từ
một ngân hàng Iceland bị nghi ngờ có quan hệ với Nga.
 |
| Trump SoHo, mà ông Trump đã cấp phép tên ông ta trong một dự án về cơ bản không có rủi ro, phản ánh một cột mốc quan trọng trong sự phát triển của mô hình kinh doanh của ông. Todd Heisler/The New York Times |
Cuối cùng, bất chấp nhiều nỗ lực, quan hệ đối tác Trump-Bayrock chỉ thành công với khách sạn căn hộ Trump SoHo ở Manhattan. Nhưng đó là một cột mốc quan trọng trong sự phát triển mô hình kinh doanh của ông Trump trong thời kỳ "Apprentice", cho thấy rằng ông có thể kiếm được lợi nhuận dễ dàng từ việc cấp phép tên mình không chỉ cho cà-vạt và bộ chăn-giường mà cho toàn bộ các tòa nhà - và sử dụng chương trình truyền hình để tiếp thị chúng.
Không giống như tòa tháp Chicago của ông, nơi ông bị lôi kéo vào các vụ kiện về các khoản vay xây dựng hàng trăm triệu đô la, khách sạn SoHo của ông Trump về cơ bản không có rủi ro đối với ông. Hồ sơ thuế của ông cho thấy, giữa phí cấp phép và phí quản lý, cuối cùng các công ty của Trump tham gia vào dự án đã thu về tới $9 triệu, mặc dù họ không xây dựng hoặc bỏ vốn cho nó.
Ngập tràn trong những lời đề nghị cấp phép mới, trong khi lướt trên sóng “Apprentice”, vào năm 2007 ông Trump đã khánh thành Bộ sưu tập Khách sạn Trump, tập trung vào các dự án nước ngoài. Nó mang đầy tham vọng to lớn: Một trang web mới liệt kê “các tài sản tương lai” ở Toronto, Mexico, Cộng hòa Dominica, Panama, Scotland và Dubai, và vài vị trí khác.
Chỉ tính riêng các khoản phí đã đổ vào. Lợi nhuận của ông Trump từ các hợp đồng cấp phép, mà năm 2003 vừa được đăng ký, đã leo lên $1,3 triệu hai năm sau đó, và rồi tăng vọt, đạt $29,7 triệu vào năm 2010 trước khi giảm dần, theo hồ sơ thuế của ông.
Do bởi các thỏa thuận cấp phép được soạn thảo, với các khoản phí trả trước khá lớn, ông Trump vẫn có thể đạt được lợi nhuận ngay cả khi một dự án thất bại. Trong số 10 "bất động sản tương lai" được liệt kê ban đầu trên trang web của bộ sưu tập khách sạn, 3 căn chưa bao giờ gặt hái thành công và 5 căn khác chưa hoàn thành hoặc sau đó cắt đứt quan hệ với ông Trump. Tuy nhiên, ông vẫn thu về tổng cộng $46 triệu từ chúng.
Các câu hỏi đã nhiều lần được đặt ra về sự chọn lọc các dự án của ông Trump, những dự án này thường bị đổ bể giữa các cáo buộc và tranh chấp.
Tại Rio de Janeiro, nơi hồ sơ thuế của ông cho thấy ông đã khấu trừ $14.000 cho chi phí điều tra lai lịch khi ký hợp đồng về khách sạn, ông Trump sau đó
đã buộc phải rút lui trong bối cảnh điều tra hối lộ nhằm vào nhà đầu tư. Ở Azerbaijan, nơi có lịch sử tham nhũng, các nhà đầu tư có quan hệ với một bộ trưởng trong nội các đã trả cho ông Trump $5 triệu để xây dựng thương hiệu và quản lý một khách sạn chưa bao giờ hoàn thành sau khi một người ủng hộ quan trọng bỏ rơi.
Và những người mua các căn hộ trong một khách sạn căn hộ Trump được lên kế hoạch trước ở Mexico đã bị mất sạch, sau khi đặt khoảng
$32 triệu tiền đặt cọc, chỉ duy nhất thấy dự án bị hủy bỏ mà không được hoàn lại tiền. Trong một vụ kiện mà cuối cùng đã được giải quyết, một số người mua cho rằng họ đã bị lừa khi tin rằng ông Trump là người tham gia tích cực vào dự án.
 |
| Những người mua các căn hộ trong một khách sạn căn hộ được lên kế hoạch trước ở Mexico đã bỏ ra khoảng $32 triệu, chỉ để thấy dự án thất bại mà không được hoàn lại tiền. Guillermo Arias/Associated Press |
“Khi làm như vậy,” đơn kiện cho biết, “các bị cáo đã khiến người mua tin tưởng vào ‘thương hiệu Trump’ và tên Trump như một nhà phát triển bất động sản cao cấp hợp pháp, đáng tin cậy”.
Theo những gì đã trở thành chủ đề lặp đi lặp lại, lời biện hộ của ông Trump là ông chỉ đơn thuần cấp phép tên của ông và do đó không có trách nhiệm đối với sự sụp đổ của dự án. Như ông đã giải thích trong bản cung khai của
một vụ kiện tụng khác, đó là vụ kiện của các nhà đầu tư vào một khách sạn Trump thất bại ở Fort Lauderdale, Fla., “Nhà phát triển dự án thực sự là người chịu trách nhiệm.”
Ông Trump nói: “Chúng tôi giống như một công ty khách sạn, Ritz-Carlton hoặc Four Seasons hoặc Waldorf Astoria. Chúng tôi là một cái tên."
CHI TIÊU THOẢI MÁI
Rủng rỉnh tiền mặt, ông Trump mua các sân gôn sang trọng dẫn đến chìm sâu trong nợ nần.
Trong khi các tờ khai thuế của ông Trump kể câu chuyện về truyền hình thực tế và ánh sáng rực rỡ của nó đã khiến ông ta trở nên giàu có như thế nào, chúng cũng làm sáng tỏ một câu hỏi dai dẳng đã tạo ra
nhiều điều nhức nhối, nếu không muốn nói là
suy đoán đen tối: Ông ấy kiếm được hàng trăm triệu đô la từ đâu để mua và yểm trợ cho các khu nghỉ dưỡng chơi gôn của mình?
Ông Trump chỉ có hai sân gôn đang mở cửa và hai sân gôn nữa đang được cải tạo vào thời điểm ông bắt tay vào truyền hình, nhưng chơi gôn - một thú tiêu khiển mà ông “đã dành rất nhiều thời gian”, cháu gái của ông, Mary Trump, đã viết trong cuốn sách gần đây tiết lộ về gia đình - dường như luôn được định sẵn để trở thành cái bẫy tài chính tiếp theo cho ông ta.
“Tôi có những tòa nhà tốt nhất ở Manhattan. Tôi có những sòng bạc tốt nhất ở New Jersey. Tôi tạo ra một sản phẩm tuyệt vời”,
ông Trump khoe khoang với một phóng viên vào năm 2002. “Tôi thực sự có nhiều khóa học xây dựng thú vị hơn là tôi đang chơi”.
Bắt đầu từ năm 2006, và tiếp tục trong thập kỷ tiếp theo, ông đã tích lũy thêm 11 sân gôn, hình thành một tâm điểm mới của những gì ông mô tả là đế chế của mình.
Số vốn mà ông Trump đã chi cho các tài sản chơi gôn của mình đang gây sửng sốt và lặp lại việc ông tham gia vào các sòng bạc trước đó, mà cuối cùng là thảm họa. Trong khoảng thời gian ba năm bắt đầu từ năm 2014, ông ta đã bơm $144,5 triệu vào sân gôn Turnberry của ông ở Scotland, tờ khai thuế của ông ta cho thấy, ngay cả khi tài sản này liên tục lỗ từ năm này qua năm khác. Ông đã đầu tư $213 triệu vào khu nghỉ dưỡng Doral của ông ở Florida, với kết quả tương tự.
 |
| Dòng tiền mới cho phép ông Trump mua các sân gôn mới, vốn đã thất thoát hàng triệu USD trong nhiều năm. Ông ta đã bơm hàng trăm triệu USD vào khu nghỉ dưỡng Doral của mình ở Florida, hình trên. Scott McIntyre/The New York Times |
Trong khi đó, nguồn thu nhập chính của ông Trump - “The Apprentice” và các hợp đồng cấp phép - đã giảm mạnh bắt đầu từ năm 2011, rơi cùng với xếp hạng của sô diễn, từ $51 triệu năm đó xuống còn $21 triệu vào năm 2014, và cuối cùng là thấp hơn hơn $3 triệu vào năm 2018.
Mà đâu đó có những lý thuyết thiếu cơ sở về các khoản thanh toán bí mật từ Nga hoặc từ băng đảng.
Hồ sơ thuế của ông ta cung cấp nhiều câu trả lời trần tục hơn. Chúng tiết lộ rằng khi ông ta đổ tiền vào các khu nghỉ dưỡng chơi gôn, ông ta cũng rút tiền ra khỏi những nơi khác theo những cách cho thấy sự cần thiết trước mắt. Vào năm 2012, ông đã vay $100 triệu dựa trên giá trị tài sản cầm cố Trump Tower ở Manhattan, một trong những tài sản có nhiều giá trị của ông ta. Một năm sau, ông rút $95,8 triệu từ cổ phần của mình trong một quan hệ đối tác bất động sản sở hữu các tòa nhà ở New York và California. Và vào năm 2014, ông đã bán $98 triệu cổ phiếu và trái phiếu.
Những cuộc huy động vốn này, cùng với số tiền hơn $427 triệu từ “The Apprentice” và các hợp đồng cấp phép, có lẽ đã cung cấp đủ tiền mặt để trang trải các khoản đầu tư vào sân gôn của ông ta. Nhưng chúng không thể được lặp lại, và trong ít nhất một trường hợp - khoản thế chấp Trump Tower - chúng cần được trả lại.
Ngoài ra, ông ta còn có số nợ khổng lồ trong các khoản vay, sắp đến hạn thanh toán từ Deutsche Bank, bao gồm $160 triệu cho khách sạn ở Washington trong tòa nhà Bưu điện Cổ và $148 triệu cho khu nghỉ dưỡng chơi gôn Doral. Cả hai doanh nghiệp đó đều không thu được lợi nhuận.
Trong một loạt các dòng tweet vào sáng thứ Hai, một ngày sau khi The Times công bố phần đầu tiên của cuộc điều tra về dữ liệu khai thuế của ông, ông Trump đã tìm cách bác bỏ bất kỳ cảm giác tiêu cực nào về sự giàu có của mình, nhấn mạnh rằng ông có “rất ít nợ so với giá trị của tài sản,” và gợi ý rằng ông ta có thể đưa ra các tuyên bố “công bố tất cả tài sản sở hữu, tài sản có và các khoản nợ”. Không rõ ông ta đang đề cập đến loại tuyên bố nào; những tiết lộ tài chính công khai mà ông phải nộp với tư cách là tổng thống đã liệt kê tài sản có và các khoản nợ của ông.
Khi tổng thống bước vào những tuần cuối cùng của chiến dịch tái tranh cử, theo sau theo hầu như tất cả các cuộc thăm dò, ông là một người bị thách thức về mặt chính trị và tài chính.
Nhiều lối thoát tài chính quen thuộc đã đóng cửa. Sau khi ông ta tuyên bố ứng cử vào năm 2015 với những bình luận phân biệt chủng tộc về người Mexico, NBC, hãng phát sóng “The Apprentice”, đã cắt đứt quan hệ với ông ta và ông đã bán lợi tức của ông cho cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ, một nơi kiếm tiền đáng tin cậy khác. Các hợp đồng cấp phép khách sạn hầu hết đã cạn kiệt.
Tháng rồi, khi chuẩn bị cho hội nghị của Đảng Cộng hòa mà quảng bá ông như vị cứu tinh của nước Mỹ trong thời khắc đen tối và hỗn loạn này, ông Trump đã hướng về hai người
kỳ cựu trong ngành giải trí, với kinh nghiệm tạo ra phần nào sự phô trương hào nhoáng đã từng hoạt động rất tốt trong quá khứ .
Cả hai đã giúp tạo ra "The Apprentice."
 | "Khi dữ liệu kinh doanh ngày càng phức tạp, chuyển đổi số giúp tạo ra giải pháp xử lý hiệu quả" |
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét